Tagarchief: Garnizoensstad

Historie 1911-1920

Historisch overzicht vanaf 5 juli 1907 tot heden

In 1911 trouwt Nic. Hazendonk en uiteraard moet dit ook door het koor extra feestelijk worden gevierd. Voorzitter Koerselman zal het bruidspaar per rijtuig afhalen en hen naar het repetitielokaal begeleiden. Aan het bruidspaar en de leden zal een ere-wijn worden aangeboden. De leden hebben met elkaar veertig gulden bijeengebracht en men denkt hiervoor een feestje te kunnen bouwen. Na afloop blijkt men echter te optimistisch geweest te zijn. De koorkas zal vijftien gulden moeten bijleggen. Het bestuur vindt dat te veel en daarom zal men alsnog “met de pet” rondgaan om het tekort enigszins te dekken.
Vanzelfsprekend werd ook nu gezongen. Niet alleen zong men de bekende liederen
o.l.v. G.A. Heunks, doch men had ook enkele toepasselijke voor deze gelegenheid gedichte liederen voor het bruidspaar gemaakt.
De band tussen de dirigent en zijn vrouw èn de leden en hun echtgenotes werd
“nauwer aangehaald”, zodat voor velen deze bruiloftsavond onvergetelijk werd.
25 april 1912 herdacht voorzitter Koerselman zijn 25-jarig jubileum bij de HYSM. Natuurlijk diende ook dit gevierd te worden.
Nic. Hazendonk componeerde een wonderschoon lied en secretaris Benders schreef de tekst. Het refrein luidde als volgt:
Waarde Koerselman. U ter eere
Heffen wij dit feestlied aan!
Spreken uit! Als ons begeeren
Het u immer goed mag gaan!
Wij, we wenschen al te gaar
Dient het spoor nog menig jaar;
Promotie zij u ruim gegeven
Heil u, klinkt thans onze groet
Heil u, juichen we blij gemoed
Veel geluk! Veel geluk! In ‘t verder leven.
Een jonge vereniging als het AMK kwam voor vele onverwachte en soms ook vervelende gebeurtenissen te staan.
Tijdens een bestuursvergadering kwam men op de gedachte een liefdadigheidsconcert te geven in de St. Joriskerk. Dit plan kon geen doorgang vinden omdat de kerkvoogden de kerk voor het AMK en voor dat liefdadige doel niet wilden afstaan, omdat “een paar weken geleden een uitvoering in de kerk heeft plaats gehad en uitvoeringen in de kerk slechts spaarzaam kunnen worden toegestaan, daarom moet op uw verzoek afwijzend worden beschikt.”
Die afwijzing kwam hard aan, vooral omdat ongeveer twee maanden eerder de Wognummers wel de kerk voor een concert ten bate van hun eigen kas kregen en het AMK een concert werd geweigerd, terwijl het nota bene een liefdadig doel voor ogen had.
Heel vreemd was het ook dat enkele weken na de weigering een verzoek van enkele dames, die een koortje hadden gevormd om een liefdadigheidsconcert tot uitvoering te brengen, wel goed bevonden werd.
De secretaris schreef dan ook terecht: “Indien ooit, dan mag gewis hier wel gesproken worden van het meten met twee maten.” 

 

5 juli 1912 Het 1e lustrum wordt gevierd met het aanbieden van een feestconcert aan de burgerij op het terras van Amicitia en met medewerking van de Stafmuziekkorps van het 5de Regiment Infanterie o.l.v. de kapelmeester G. Bikkers.
Het terras was door het bestuur van de sociëteit welwillend afgestaan en de tekstboekjes werden gratis verspreid.
Het AMK zong tijdens dit concert de volgende composities:
Nic. Hazendonk: Hymne aan de muze der tonen
Aug. Stille:  Neerlands Taal
A. Saintis:  Sur les Remparts
Richard Hol:  Hollands Glorie
Nic. Hazendonk:  Ons Lied
Er waren telegrammen van het Nederlandsch Zangersverbond en de KZV Nijmeegs
Mannenkoor. In de pauze ontving Nic. Hazendonk een lauwerkrans.
Aangezien men in ons land nooit van te voren kan bekijken hoe het weer de volgende dag zal zijn – en dat ondanks elke voorspelling van De Bilt – werd ook dit
concert extra aangekondigd door het plaatsen van een vlag op de torentrans van de St. Joriskerk. Mocht het “weder dus niet meewerken, dan zal ten blijke dat het concert wordt uitgesteld, de vlag òf niet geplaatst òf tijdig verwijderd worden”.
De concerten op 3 en 4 februari 1913 waren opnieuw geheel uitverkocht.
Het koor had medewerking van: Th. van de Ham, tenor
J.Ch. Caro, bas-bariton.
Kees Andriessen, piano
Jos Stotzen, piano
Voor het eerst in de geschiedenis komt het AMK met een groot werk naar voren en wel van Jos Pembanz: Themophylae, een dramatische scène voor soli, mannenkoor en piano.
Het programma werd verder aangevuld met:
N.H. Andriessen: Psalm 84
V. Storch: Der einsame Wandrer
B Kölhe: Jesu dulci memoria
Becker: Martinsgans
Hans Wagner: Gothentrouw
“De gezongen liederen waren verre van gemakkelijk. De heer Hazendonk heeft ermee bewezen, wat aan te durven. De grootste moeilijkheden schrikken hem niet terug en de uitvoering toonde, dat hij ze wel weet te overwinnen.”
Op 6 september 1913 nam het koor deel aan de feestelijkheden van het 60-jarig bestaan van het Nederlandsch Zangersverbond in Den Haag. Het AMK opende het concert dat werd gehouden in het gebouw van Kunst en Wetenschappan met:
Hans Wagner: Gothentrouw.
Om 20.00 uur werd door de 1000 leden van het verbond een serenade gebracht aan
H.M. Koningin Wilhelmina.
Het was een zeer vermoeiende tocht van de repetitieplaats midden in de stad naar Huis ten Bosch. Deze tocht zonder fakkels en zonder muziek was eindeloos lang en vermoeiend. Toch slaagde de zang. Deze was tenminste prima verzorgd. Na afloop van deze gebeurtenis ging meer dan de helft van het AMK direct terug naar huis. Een gedeelte bleef bij familieleden in Den Haag logeren en een tiental vond onderdak in hotel “Centraal”. De volgende morgen toog dit tiental naar Scheveningen voor een strandwandeling en … een bad in zee. Een van de leden hield zijn hoge hoed op het hoofd want deze kon wel eens verloren raken!
1913. Er wordt een vaandel bij firma van Oven te ‘s Gravenhage besteld voor f.175,-.
De vereniging krijgt van B & W van Amersfoort vergunning voor het houden van een verloting (615 stuks) ten bate van het vaandelfonds.
Op elke 10 loten is er prijs: een kunstvoorwerp.
“De meeste van deze prijzen waren door de leden of hun dames louter voor
dit doel vervaardigd.”
In 1913 ging het vaandel mee naar een concours en op 5 augustus won het AMK op een Nationale Zangerswedstrijd te Renkum in de 3e afdeling de 5e prijs.
Bovendien kreeg het koor een ereprijs uitgeloofd door: Z.K.H. Heinrich Wladimir Albert Ernst Prins der Nederlanden, Hertog van Mecklenburg Schwerin en een extra ereprijs aangeboden door de commissaris van de Koningin in de provincie Gelderland.
Grote vreugde zowel bij de AMK-ers in Renkum als bij het thuisfront in Amersfoort. Toen het koor om 22.00 uur in Amersfoort per trein arriveerde werd het feestelijk ontvangen en met muziek van een Harmonie aan het hoofd gingen de deelnemers per rijtuig naar het verenigingslokaal. De feestvreugde daar kende geen grenzen.
September 1914. De grote wereldstrijd had, vooral in augustus, zulk een
deprimerende invloed op de werkzaamheden van onze vereniging, dat het bestuur zich grote zorgen maakte over het voortbestaan van ons koor. In de eerste weken van augustus kwamen behalve het bestuur slechts enkele gewone leden op de repetitie, zodat van echt oefenen geen sprake kon zijn.
Voorlopig werden de repetities stopgezet. Toen men eind augustus bemerkte dat het economisch leven in Nederland toch niet helemaal dood was, probeerde het bestuur de repetities te hervatten.
Het zond een circulaire aan die leden die niet in militaire dienst waren opgeroepen en vol moed gingen het bestuur en Nic Hazendonk weer aan het werk.
Toch kwamen desondanks te veel leden niet opdagen en de twintig getrouwen die wel kwamen waren over de partijen zo slecht verdeeld dat van een goede repetitie geen sprake kon zijn. Op deze manier verder gaan was niet mogelijk. Het bestuur besloot nog eenmaal een poging te wagen. De circulaire die het verzond bevatte één noodkreet: HOUDT HET AMK IN STAND.
Deze oproep had succes. Bijna alle werkende leden waren toen weer present.

 

Amersfoort Garnizoensstad. Het koor opende de deuren voor die leden van het Verbond die in de Keistad onder de wapenen moesten. Met vreugde worden deze “broeders van de zang” ontvangen. “Wellicht”, schrijft secretaris Schellinger in 1914, “dat zij nog een concert van onze vereniging mee kunnen maken. Het zal aan onze ijverige directeur, het bestuur en de gewone werkende leden een vreugde zijn, als deze tijdelijke militaire leden later met aangename herinneringen omtrent het Amersfoorts Mannenkoor naar hunne haardsteden of garnizoenen terug kunnen keren!”
Vier jaar lang zouden de militairen gast van het AMK zijn.
In 1915 zingt het koor op verzoek van het Comité ter behartiging der belangen der geïnterneerden in het Kamp van Zeist, en op verzoek van de garnizoenscommandant in de Infanteriekazerne te Amersfoort.
In 1916 volgde een concert in de muziektent, opgesteld tussen kazerne 2 en 3 van de Infanterie Kazerne aan de Leusderweg.
In 1917 werd het 2e lustrum gevierd met een maaltijd in Maison “De Kloet”,
Arnhemsestraat 5. Na afloop bleef men gezellig in het repetitielokaal aanwezig. Eigenlijk wilde het bestuur een groot tuinfeest houden, doch dit werd door het gemeentebestuur verboden omdat onze burgemeester principieel bezwaar had tegen een buitenfeest in deze treurige tijd.
De muziekvereniging Harmonie van de Wagenwerkplaats bracht bij café Otte de
jubilerende vereniging een serenade.
Na dit “buitenfeest” gaf het koor samen met het muziekkorps van de 9e Infanterie Brigade o.l.v. kapelmeester J. Boers een openluchtconcert op het terras van Amicitia.
Het terras bleek bijna te klein om het aantal bezoekers, onder wie zich ook
de burgemeester bevond, te bevatten.
In 1919 volgt eerst de medewerking aan een protestvergadering tegen de annexatie- plannen van België.
Het AMK zong behalve het: Wij willen Holland hou-en, het Zeeuwsch Volks-
lied, het Zeeuwsch-Vlaamsch Volkslied, Ons lied van de Zee, Mijn Nederland,
0 Nederland let op Uw saeck en na de pauze Hollands Glorie.
Zoals u wellicht weet is de annexatie van Zeeuwsch-Vlaanderen niet doorgegaan!

Ook in 1919 werd het borstbeeld van Johan van Oldebarnevelt t.g.v. zijn 300-ste
geboortedag op het Stationsplein onthuld. Het AMK was daarbij aanwezig en zong onder leiding van dirigent Nic Hazendonk:
Wilms, Wilhelmus
Het Vlaggelied
Johan Crüger, Dankt, dankt nu allen God
Richard Hol, Hollands Glorie